BibTex RIS Kaynak Göster

ORTAOKUL ÖĞRENCİLERİNDE BİYOETİK FARKINDALIĞI

Yıl 2016, Cilt: 2 Sayı: 5, 311 - 320, 26.08.2016
https://doi.org/10.18768/ijaedu.46729

Öz

Bioethics attached biology and outcomes rose by the technological advances occurring in the field of science in ethical and social plane. There are many different developments about bioethics with the changing technology. These developments in society pose dilemmas about how to make a decision. Day by day there are emerging new things so people deal with situations which they have never met. Also these developments must be transferred to the field of Education. Science curriculum is prepared according to science-society-environment; also bioethics subjects are important for science education because they are related with society and science. Students mostly encounter new problems and these cause to dilemmas. They should solve the dilemmas and make decisions. Therefore purpose of this paper is to find out primary education students’ awareness of bioethics subjects. This study is a research that deals with 7th grade students. The sample of the study is 23 students (10 male and 13 female). The data of the study were obtained in 2015. In this study qualitative research method is used. A survey instrument that includes 8 open-ended questions was applied to see students’ knowledge about bioethics. The data was treated by qualitative data analysis - open coding. According to students’ answers in the test, most of them do not know anything about bioethics subjects, so they have lack of knowledge about this topic. Bioethics subjects should be included in the science curriculum because nowadays biological and technological developments require having ideas about these subjects.

The topics of bioethics attract students’ interest and they wonder about the topics. Students want to learn the topics at the scenarios because in their future life they will encounter these situations.

Keywords: bioethics, education of bioethics, ethics, awareness of bioethics

Özet

Biyoetik, biyoloji ve ona bağlı bilim dallarında meydana gelen teknolojik gelişmelerin etik ve toplumsal düzlemde doğurduğu sonuçları ve sorunları ele almaktadır. Değişen ve gelişen biyoteknolojiyle birlikte biyoetik alanı da gündeme sıklıkla gelmektedir. Bu sebeple alandaki gelişmelerle birlikte etik boyutunun da eğitim öğretim alanına aktarılması zorunluluğu ortaya çıkmıştır. Buna bağlı olarak da Fen bilimleri müfredatında fen-teknoloji-toplum-çevre öğrenme alanı önemsenmektedir. Toplumda biyoteknolojik gelişmelere bağlı olarak oluşan problemlerin çözümü ikilemlere sebep olmaktadır.Öğrencilerde bilim ve teknoloji ile ilgili sosyo-bilimsel problemlerin çözümüne yönelik bilimsel ve ahlaki muhakeme becerilerini tespit etmek ve geliştirmek gereklidir. Bu çalışma ortaokul 7.sınıfta öğrenim görmekte olan öğrencilerin, ahlak, etik, biyoetik hakkında farkındalık düzeylerini incelemek amacıyla yapılmıştır. Örneklem 23 öğrenciden (10 kız, 13 erkek) oluşmaktadır. Çalışmadaki veriler 2015 yılında elde edilmiştir. Çalışmada nitel araştırma yöntemi uygulanmıştır. Öğrencilerin biyoetik hakkındaki bilgilerini tespit etmek amacıyla 12 açık uçlu sorudan oluşan bir ölçme aracı geliştirilmiş ve kullanılmıştır. Veriler nitel veri analizi açık kodlamayla değerlendirilmiştir. Araştırmanın sonucundaöğrencilerin birçoğunun biyoetik konuları hakkında bilgi sahibi olmadığı görülmüştür.

Anahtar kelimeler: biyoetik, biyoetik eğitimi, etik, biyoetik farkındalığı

Kaynakça

  • Bakar, E. (2010). Fen Bilgisi Öğretmen Adaylarının Biyoetik Eğitimiyle İlgili Uygulama ve Görüşlerinin Değerlendirilmesi. Doktora Tezi, Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
  • Brinckerhoff, R. F. (1985). A new technique for teaching societal ıssues. Journal of College Science Teaching. 14. 475-479.
  • Devlet Planlama Teşkilatı (DPT). (2000). VIII. Beş Yıllık Kalkınma Planı, Bilim ve Teknoloji Özel İhtisas Komisyonu Raporu. Ankara: Devlet Planlama Teşkilatı.
  • Dawson, V., Schibeci, R. (2003). Western Australian high school students‟ attitudes towards biotechnology process. Journal of Biological Education 38(1), 7-12.
  • Erol Işık, N. (2003). Bilim, etik ve eğitim ilişkisi üzerine. Türkiye mühendislik haberleri, 423, 1.
  • Ersoy, N. (1996). Biyoetik eğitimi:gereği,amaçları. TKlin Tıbbi Etik.4
  • Finson, K. D. and Enochs, L. G. (1987). Student attitudes toward science-technologysociety resulting from visitation to a science-technology museum. Journal of Research in Science Teaching. 24 (7). 593-609.
  • Horejsi, Charles R., Sheafor B. W.(2003) Techniques and Guidelines for Social Work Practice. Sixth Edition. United States
  • Keskin Samancı, N. (2009). Biyoetik Eğitimi Kapsamında Ortaöğretim Öğrencilerine Yönelik ‘Biyoetik Değer Envanteri’ Geliştirilmesi. Doktora Tezi, Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
  • Kılıçbay, M. A. (1998). Economica’nın Dublorü Ethica. Doğu Batı Dergisi. sayı: 4.
  • Kolstø, S. D. (2001a). Scientific literacy for citizenship: tools for dealing with the science dimension of controversial socio-scientific issues. Science Education, 85(3), 291-310.
  • Kolstø, S. D. (2001b). To trust or not to trust - pupils' way of judging information in a socio-scientific issue. International Journal of Science Education 29(9).
  • Lazarowitz, R. and Bloch, I. (2005). Awareness of societal issues among high school biology teachers teaching genetics. Journal of Science Education and Technology. 14 (5-6).
  • Lock, R. & Miles, C. (1993). Biotechnology and genetic engineering: students‟ knowledge and attitudes. Journal of Biological Education, 27, 267-273.
  • Lock, R. Miles, C. & Hughes, S. (1995). The influence of teaching on knowledge and attitudes in biotechnology and genetic engineering contexts: implications for teaching controversial issues and the Public understanding of science. School Science Review, 76, 47-59.
  • Mengüsoğlu, T. (1965). Değismez Değerler ve Değisen Davranıslar. İstanbul: İstanbul Matbaa.
  • Millar, R. & Osborne, J. (1999). Beyond 2000: Sceience/ Biology Education for the future. Journal of Biological Education, 33(2), 68-70Jenkins, E.W. (1999). School science citizenship and the public understanding of science. International Journal of Science Education, 21, 225-236.
  • Özalp, A., (2007). Etik açıdan genom projesi. Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Erzurum.
  • Özyılmaz Akamca, G., Hamurcu, H. (2009). Analojiler, kavram karikatürleri ve tahmin-gözlem -açıklama teknikleriyle desteklenmiş fen ve teknoloji eğitimi. e-Journal of New World Sciences Academy, 4(4)
  • Pieper, A. (1999). Etiğe Giris. (Çev. Atayman, V ve Sezer, G.) Birinci Basım. İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
  • Popli, R. (1999). Scientific literacy for all citizens: Difference concepts and contents. Public Understanding of Science, 8, 123-137.
  • Ratcliffe, M. (1999). Evaluation of abilities in interpreting media reports of science research. International Journal of Science Education, 21(10), 1085-1099.
  • Solomon, J. & Thomas, J. (1990). Science education for the public understanding of science. Studies in Science Education, 33, 61-90.
  • STRONCK, D. R. (2002, January 10-13). Teaching controversial issues of bioethics. Paper presented In: Proceedings of the Annual International Conference of the Asssociation for the Education of Teachers in Science. Charlotte, NC.
  • Sürmeli H., Şahin, F. (2010). Üniversite öğrencilerinin genetik mühendisliği ile ilgili biyoetik görüşleri: genetik testler ve genetik tanı. Türk Fen Eğitimi Dergisi, 7, 2
  • Şaşan, H. H. (2002). Yapılandırmacı öğrenme. Yaşadıkça Eğitim, 74(75), 49-52.
  • Tepe, H. (1992). Etik ve Metaetik. Ankara: Türkiye Felsefe Kurumu Yayını.
  • Ünal, S., Çoştu, B., Karataş, F. Ö. (2004). Türkiye‟de fen bilimleri eğitimi alanındaki program geliştirme çalışmalarına genel bir bakış. Gazi Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 24(2), 183-202.
  • Ülman, Y. I. (2010). Etik, biyoetik, hukuk: temel kavramlar ve yaklaşımlar. Acıbadem Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi, 1(1), 1-4.
  • Yıldırım A.E, Çobanoğlu N. (2009).Biyoetik bir miras: geleneksel yerleşim biçimlerinde biyoetik değerler. Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 1(1).

ORTAOKUL ÖĞRENCİLERİNDE BİYOETİK FARKINDALIĞI

Yıl 2016, Cilt: 2 Sayı: 5, 311 - 320, 26.08.2016
https://doi.org/10.18768/ijaedu.46729

Öz

Biyoetik, biyoloji ve ona bağlı bilim dallarında meydana gelen teknolojik gelişmelerin etik ve toplumsal düzlemde doğurduğu sonuçları ve sorunları ele almaktadır. Değişen ve gelişen biyoteknolojiyle birlikte biyoetik alanı da gündeme sıklıkla gelmektedir. Bu sebeple alandaki gelişmelerle birlikte etik boyutunun da eğitim öğretim alanına aktarılması zorunluluğu ortaya çıkmıştır. Buna bağlı olarak da Fen bilimleri müfredatında fen-teknoloji-toplum-çevre öğrenme alanı önemsenmektedir. Toplumda biyoteknolojik gelişmelere bağlı olarak oluşan problemlerin çözümü ikilemlere sebep olmaktadır. Öğrencilerde bilim ve teknoloji ile ilgili sosyo-bilimsel problemlerin çözümüne yönelik bilimsel ve ahlaki muhakeme becerilerini tespit etmek ve geliştirmek gereklidir. Bu çalışma ortaokul 7.sınıfta öğrenim görmekte olan öğrencilerin, ahlak, etik, biyoetik hakkında farkındalık düzeylerini incelemek amacıyla yapılmıştır. Örneklem 23 öğrenciden (10 kız, 13 erkek) oluşmaktadır. Çalışmadaki veriler 2015 yılında elde edilmiştir. Çalışmada nitel araştırma yöntemi uygulanmıştır. Öğrencilerin biyoetik hakkındaki bilgilerini tespit etmek amacıyla 12 açık uçlu sorudan oluşan bir ölçme aracı geliştirilmiş ve kullanılmıştır. Veriler nitel veri analizi açık kodlamayla değerlendirilmiştir. Araştırmanın sonucunda öğrencilerin birçoğunun biyoetik konuları hakkında bilgi sahibi olmadığı görülmüştür

Kaynakça

  • Bakar, E. (2010). Fen Bilgisi Öğretmen Adaylarının Biyoetik Eğitimiyle İlgili Uygulama ve Görüşlerinin Değerlendirilmesi. Doktora Tezi, Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
  • Brinckerhoff, R. F. (1985). A new technique for teaching societal ıssues. Journal of College Science Teaching. 14. 475-479.
  • Devlet Planlama Teşkilatı (DPT). (2000). VIII. Beş Yıllık Kalkınma Planı, Bilim ve Teknoloji Özel İhtisas Komisyonu Raporu. Ankara: Devlet Planlama Teşkilatı.
  • Dawson, V., Schibeci, R. (2003). Western Australian high school students‟ attitudes towards biotechnology process. Journal of Biological Education 38(1), 7-12.
  • Erol Işık, N. (2003). Bilim, etik ve eğitim ilişkisi üzerine. Türkiye mühendislik haberleri, 423, 1.
  • Ersoy, N. (1996). Biyoetik eğitimi:gereği,amaçları. TKlin Tıbbi Etik.4
  • Finson, K. D. and Enochs, L. G. (1987). Student attitudes toward science-technologysociety resulting from visitation to a science-technology museum. Journal of Research in Science Teaching. 24 (7). 593-609.
  • Horejsi, Charles R., Sheafor B. W.(2003) Techniques and Guidelines for Social Work Practice. Sixth Edition. United States
  • Keskin Samancı, N. (2009). Biyoetik Eğitimi Kapsamında Ortaöğretim Öğrencilerine Yönelik ‘Biyoetik Değer Envanteri’ Geliştirilmesi. Doktora Tezi, Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
  • Kılıçbay, M. A. (1998). Economica’nın Dublorü Ethica. Doğu Batı Dergisi. sayı: 4.
  • Kolstø, S. D. (2001a). Scientific literacy for citizenship: tools for dealing with the science dimension of controversial socio-scientific issues. Science Education, 85(3), 291-310.
  • Kolstø, S. D. (2001b). To trust or not to trust - pupils' way of judging information in a socio-scientific issue. International Journal of Science Education 29(9).
  • Lazarowitz, R. and Bloch, I. (2005). Awareness of societal issues among high school biology teachers teaching genetics. Journal of Science Education and Technology. 14 (5-6).
  • Lock, R. & Miles, C. (1993). Biotechnology and genetic engineering: students‟ knowledge and attitudes. Journal of Biological Education, 27, 267-273.
  • Lock, R. Miles, C. & Hughes, S. (1995). The influence of teaching on knowledge and attitudes in biotechnology and genetic engineering contexts: implications for teaching controversial issues and the Public understanding of science. School Science Review, 76, 47-59.
  • Mengüsoğlu, T. (1965). Değismez Değerler ve Değisen Davranıslar. İstanbul: İstanbul Matbaa.
  • Millar, R. & Osborne, J. (1999). Beyond 2000: Sceience/ Biology Education for the future. Journal of Biological Education, 33(2), 68-70Jenkins, E.W. (1999). School science citizenship and the public understanding of science. International Journal of Science Education, 21, 225-236.
  • Özalp, A., (2007). Etik açıdan genom projesi. Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Erzurum.
  • Özyılmaz Akamca, G., Hamurcu, H. (2009). Analojiler, kavram karikatürleri ve tahmin-gözlem -açıklama teknikleriyle desteklenmiş fen ve teknoloji eğitimi. e-Journal of New World Sciences Academy, 4(4)
  • Pieper, A. (1999). Etiğe Giris. (Çev. Atayman, V ve Sezer, G.) Birinci Basım. İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
  • Popli, R. (1999). Scientific literacy for all citizens: Difference concepts and contents. Public Understanding of Science, 8, 123-137.
  • Ratcliffe, M. (1999). Evaluation of abilities in interpreting media reports of science research. International Journal of Science Education, 21(10), 1085-1099.
  • Solomon, J. & Thomas, J. (1990). Science education for the public understanding of science. Studies in Science Education, 33, 61-90.
  • STRONCK, D. R. (2002, January 10-13). Teaching controversial issues of bioethics. Paper presented In: Proceedings of the Annual International Conference of the Asssociation for the Education of Teachers in Science. Charlotte, NC.
  • Sürmeli H., Şahin, F. (2010). Üniversite öğrencilerinin genetik mühendisliği ile ilgili biyoetik görüşleri: genetik testler ve genetik tanı. Türk Fen Eğitimi Dergisi, 7, 2
  • Şaşan, H. H. (2002). Yapılandırmacı öğrenme. Yaşadıkça Eğitim, 74(75), 49-52.
  • Tepe, H. (1992). Etik ve Metaetik. Ankara: Türkiye Felsefe Kurumu Yayını.
  • Ünal, S., Çoştu, B., Karataş, F. Ö. (2004). Türkiye‟de fen bilimleri eğitimi alanındaki program geliştirme çalışmalarına genel bir bakış. Gazi Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 24(2), 183-202.
  • Ülman, Y. I. (2010). Etik, biyoetik, hukuk: temel kavramlar ve yaklaşımlar. Acıbadem Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi, 1(1), 1-4.
  • Yıldırım A.E, Çobanoğlu N. (2009).Biyoetik bir miras: geleneksel yerleşim biçimlerinde biyoetik değerler. Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 1(1).
Toplam 30 adet kaynakça vardır.

Ayrıntılar

Bölüm Makaleler
Yazarlar

Hayriye Zengin Tepekuyu

Ünsal Umdu Topsakal

Yayımlanma Tarihi 26 Ağustos 2016
Gönderilme Tarihi 22 Ağustos 2016
Yayımlandığı Sayı Yıl 2016Cilt: 2 Sayı: 5

Kaynak Göster

EndNote Tepekuyu HZ, Topsakal ÜU (01 Ağustos 2016) ORTAOKUL ÖĞRENCİLERİNDE BİYOETİK FARKINDALIĞI. IJAEDU- International E-Journal of Advances in Education 2 5 311–320.

 Published and Sponsored by OCERINT International © 2015 - 2023

Contact: ijaedujournal@hotmail.com

Creative Commons License

International E-Journal of Advances in Education by IJAEDU is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License. Permissions beyond the scope of this license may be available at http://ijaedu.ocerintjournals.org